Als je in een koudere regio woont waar het water slechts 2 tot 3 maanden per jaar aangenaam warm is, is het helemaal niet leuk om met je SUP board een zwemmer of peddelaar te zijn. Je mogelijkheden om actief te blijven en je favoriete watersporten te beoefenen, zijn beperkt als je alleen maar tijdens de warmere zomermaanden het water in kunt gaan. Met een wetsuit kun je wél op eender welk moment het water in om te surfen, duiken, zwemmen of peddelen.
Zelfs als je nat bent, kun je met dit soort uitrusting lekker warm blijven en gaat je lichaam in het koude water niet ten onder aan onderkoeling. Laten we wetsuits eens van naderbij bekijken: wat zijn ze, hoe zijn ze uitgevonden en waarom heb je ze überhaupt nodig?
Het eerste ontwerp voor een wetsuit kwam tussen 1927 en 1929 van Thomas Edgar Aud van Herndon in Virginia. Dit eerste ontwerp leek meer op het huidige droogpak dan op een neopreen wetsuit.
Zoals in de notities van Aud staat, “het is gemaakt van een geschikt sterk en duurzaam waterdicht materiaal, zoals zacht gevulkaniseerd rubber of een geschikte combinatie van rubber en stof” en ontworpen als “een pak voor levensreddende, zwemmende en analoge doeleinden, dat snel en makkelijk kan worden aangetrokken en dat de opening doeltreffend afsluit tegen binnendringend water.”
Neopreen bestond toen nog niet, maar werd in 1930 ontdekt.
Toen ontwierp Hugh Bradner (1915-2008), een natuurkundige die in 1951 voor de Amerikaanse marine werkte, het moderne neopreenpak als een geïsoleerd pak dat de temperatuur van je lichaam hoog genoeg houdt als je in het water bent.
Hugh werkte met de cellulaire structuur van neopreen, waarvan hij ontdekte dat het ideaal materiaal voor een wetsuit zou zijn. Toen, in 1952, werden wetsuits populair en werden ze gebruikt door alle watersportliefhebbers.
Het idee voor laagsgewijs ontworpen wetsuits kwam van kleding. Op een koude winterdag kun je bijvoorbeeld beter enkele lagen dunnere kleding dragen in plaats van slechts één dikke laag. Dit komt omdat dunnere lagen de warme lucht tussen de lagen opvangen en je lichaamstemperatuur hoger houden.
Gebaseerd op de eenvoudige regel van de fysica die de tweede wet van de thermodynamica wordt genoemd, stroomt warmte van warmere naar koudere objecten en niet omgekeerd. Dus, als je buiten staat bij 8°C en je lichaam is 37°C, dan zal de warmte van je lichaam de koude lucht tegemoet gaan, waardoor je snel afkoelt. Hetzelfde gebeurt met water. In koud water begint je lichaam snel af te koelen. De mate van afkoeling hangt af van het verschil tussen je lichaamstemperatuur en de temperatuur van je omgeving. Dus hoe kouder het water, hoe sneller je energie verliest.
Het opvangen van warme lucht tussen de materiaallagen wordt isolatie genoemd. Dit gebeurt met kleding, maar ook bij de bouw van gebouwen wordt isolatie aangebracht in de muren en het dak, zodat warme lucht wordt opgesloten en kamers niet snel afkoelen.
Wetsuits houden je binnenste kern warm, want als je zwemt of peddelt in kouder water en je lichaam koelt voldoende af om onderkoeld te raken, warmt je kern niet meer op en kun je binnen enkele minuten sterven. Je kunt langer in koude lucht overleven dan in koud water. Dit komt omdat water qua moleculen en temperaturen heel anders is dan lucht.
Lucht is, net als gas, dun en water is compact. Dus als je in het water bent, omgeven meer watermoleculen je lichaam. Deze voeren je warmte 25 tot 40 keer sneller af dan dezelfde temperatuur lucht. Dus, zelfs als het water dezelfde temperatuur als de buitenlucht heeft, kun je je buiten warm en comfortabel voelen, maar in het water bevriezen. Dit komt doordat water de warmte van je lichaam net zoals een transportband afvoert.
Dus, misschien stel je jezelf de vraag wat er zo goed is aan neopreen. Vertrouw me als ik zeg dat je leven een nieuwe dimensie krijgt op het moment dat je een wetsuit aantrekt. Wetsuits zijn namelijk gemaakt met een meervoudig gelaagd systeem dat ook een laag neopreen bevat.
Chemie was nooit echt mijn sterke kant. Ik geloof dat dit voor jou ook niet zo belangrijk is, dus we gaan niet in op de details van hoe deze op koolstof gebaseerde organische chemische stof is gemaakt van repetitieve bouwstenen die monomeren worden genoemd en die de warmte efficiënter opvangen dan enig ander materiaal, zelfs rubbers.
Wat je in plaats daarvan wel moet weten is dat neopreen een schuimrubber is met een cellulaire structuur waar stikstofgasbellen in gevangen zitten. En, zoals ik al eerder zei, zorgen deze luchtbelzakken voor een bijzonder goede warmte-isolatie.
Dit betekent dat als je zwemt of peddelt in warm water, je niet per se een wetsuit of een shortie hoeft te dragen. Dit laatste is een wetsuit met korte mouwen en pijpen. Als je echter meer dan enkele minuten surft, zwemt of duikt in kouder water, is een volledig wetsuit absoluut de moeite waard. En geloof me als ik zeg dat het loont, want je draagt dit pak ongeveer 8 tot 9 maanden per jaar.
De goede werking van een wetsuit is te danken aan het ontwerp met meerdere isolatielagen tussen je lichaam en het koude water.
Hoewel elk wetsuit een verhaal op zich is, zijn de meeste gemaakt van meerdere rubberlagen om warmte op te vangen en af te geven.
Sommige zijn zelfs bekleed met een dun laagje metaal, zoals titanium of koper, om je lichaamswarmte terug naar binnen te weerkaatsen. Dit is ongelooflijk nuttig als je je in ijskoud water bevindt.
Het gelaagde ontwerp van het wetsuit zorgt ervoor dat er een kleine hoeveelheid water door de eerste lagen heen dringt en houdt het daar vast terwijl je lichaam het opwarmt. Vervolgens werkt dit warme water, samen met de meervoudige gelaagdheid van het wetsuit, als een all-over lichaamsverwarming.
Bij de zoektocht naar een wetsuit zijn dit de lagen die je meestal in een wetsuit vindt:
Als je het water ingaat, moet je wetsuit in eerste instantie wat water laten binnensijpelen en opvangen. Dit water warmt snel op en moet ten alle tijde binnen blijven. Als dit water naar buiten gaat en er nieuw, ‘vers’ water binnenkomt, ben je voortdurend in contact met koud water.
Op deze manier zou het lijken alsof je helemaal geen pak draagt. Om de temperatuur te beheersen en zelfs in koud water comfortabel te blijven, is het dus ontzettend belangrijk om het warme water binnen te houden.
Dan is er nog een ander element dat ook belangrijk is bij het design van een wetsuit: de naden.
De naden die de afzonderlijke lagen neopreen bijeenhouden, worden vastgemaakt met een speciale waterdichte tape en zijn blindgestikt, waardoor ze niet helemaal door het materiaal heen gaan. Daarom zitten er aan de binnenzijde van een pak steekgaten, maar zie je aan de buitenzijde geen naden of gaten. En dat is de manier waarop je neopreen wetsuit hetzelfde warme water binnen en het koude water buiten houdt.
Dat is meteen ook de reden waarom wetsuits nauwsluitende mouwen en pijpen hebben.
Kwaliteit is niet het enige dat wetsuits van elkaar onderscheidt. Er zijn verschillende soorten wetsuits gemaakt voor specifieke seizoenen of activiteitstypes.
Als je bijvoorbeeld een rasechte watersportliefhebber bent en de wintermaanden je niet kunnen tegenhouden, dan zou je een winter “steamer” wetsuit moeten kopen.
Deze wetsuits hebben een stuk neopreen op de bovenborst dat bestaat uit 5 mm dik neopreen. Dan zijn er nog de andere dunnere lagen van slechts 3 mm. Je zou kunnen denken dat hoe dikker een wetsuit is, hoe warmer je het zult hebben. En hoe warmer je bent, hoe langer je in het water kunt blijven. Dat zou inderdaad het geval kunnen zijn. Maar de reden waarom ze geen superdikke wetsuits maken, is dat deze hun flexibiliteit en bruikbaarheid verliezen.
Omdat zo’n wetsuit veel zwaarder zou zijn, zou je je moeilijker in het water kunnen verplaatsen.
Dan zijn er nog andere wetsuits die gemaakt zijn voor warmere seizoenen. Deze beschermen je nog altijd tegen het water, maar zijn iets dunner, zodat je makkelijker kunt bewegen.
Wetsuits met lange mouwen die je armen en benen bedekken, worden steamers genoemd, terwijl de exemplaren die korte pijpen en mouwen hebben en je torso beschermen, shorties worden genoemd.
Natuurlijk is er op de markt ook extra uitrusting voor ijskoud water verkrijgbaar, zoals neopreen handschoenen, laarzen, sokken en kappen.
Hoewel deze allemaal geweldig zijn om te bespreken en op te nemen in je winterse wateractiviteiten, heb ik het gevoel dat ik deze post hiermee te veel zou rekken. Dus laten we dit houden voor een toekomstig artikel.
Als je intussen nog vragen hebt, mag je gerust contact met me opnemen via mijn Facebook– of Instagram-account of door hieronder een reactie achter te laten.
Geef een reactie