Het wetsuit heeft niet altijd de vorm gehad die we vandaag de dag kennen. Zowel het ontwerp als het materiaal waarvan het wetsuit gemaakt is, is sinds het allereerste wetsuit een paar keer veranderd. Elke verandering heeft het wetsuit verbeterd. Elk stapje maakte het wetsuit fijner in gebruik en zorgde dat het langer meeging.
Al snel na de uitvinding van neopreen (in 1930) kregen de uitvinders en producenten van wetsuits in de gaten dat dit hét perfecte materiaal is om wetsuits van te maken. Neopreen houdt namelijk slechts weinig water vast en zorgt voor wat extra drijfvermogen.
En toen ging het balletje rollen. We zijn 90 jaar verder en je kunt wetsuits kopen in alle soorten en maten. Je kunt kiezen uit verschillende materialen. Maar welk wetsuit je ook kiest, het verschil is altijd een variatie op hetzelfde thema. Het basismateriaal van je wetsuit is altijd hetzelfde: neopreen.
Over de variaties in het wetsuit materiaal gaat dit artikel.
Zoals aangegeven wordt altijd een variant op neopreen gebruikt. Waarom geen ander materiaal, vraag je je af? Omdat neopreen een perfecte pasvorm heeft en de ideale eigenschappen voor een wetsuit. Die perfecte pasvorm is belangrijk, want alleen een wetsuit dat als gegoten zit, biedt je de maximale bescherming en voordelen van je wetsuit.
Wat zijn de verschillende soorten neopreen die als wetsuit materiaal worden gebruikt? En waarom zijn ze nuttig voor je wetsuit? Laten we ze stuk voor stuk bekijken.
Dit soort neopreen is het meest gebruikte wetsuit materiaal. Neopreen met een nylon voering is uitermate praktisch in gebruik. Al is het maar omdat je een wetsuit van dit materiaal makkelijk aan en uit kunt trekken, zonder dat je allerlei kunstgrepen hoeft toe te passen.
Wist je dat watersporters vroeger talkpoeder gebruikten om hun wetsuit aan te krijgen? Moet je je voorstellen dat je jezelf eerst insmeert met babypoeder om vervolgens heel stoer de golfen te bedwingen? Ondenkbaar. Doordat neopreen is doorontwikkeld, is talkpoeder niet meer nodig.
Een ander voordeel van de nylon voering is dat het neopreen van je wetsuit beter beschermd is tegen zout water en de zon. Daardoor droogt de stof niet uit en krijg je geen scheurtjes of barstjes in het materiaal van je wetsuit.
Smooth skin neopreen wordt veel gebruikt bij accessoires zoals laarzen, handschoenen en hoofdkappen. Door de rubberen afwerking houdt smooth skin neopreen wind en water tegen, neemt het warmte van de zon op en houdt het lichaamswarmte extra goed vast.
Sommige wetsuits hebben een afwerking met smooth skin neopreen rondom de romp om warmte beter vast te houden.
Het enige nadeel dat smooth skin neopreen heeft is dat het sneller slijt dan normaal neopreen. Ook neigt dit materiaal eerder te scheuren als je wat minder voorzichtig bent bij het aan- en uittrekken van je wetsuit.
Een dikker wetsuit is warmer. Maar er zijn grenzen aan hoe dik je wetsuit kan zijn. Een te dik wetsuit, hindert je in je bewegingsvrijheid waardoor je minder snel kunt peddelen of sturen op je surfplank of SUP board. Een pak dat dikker is dan ongeveer 7 millimeter zit voor geen meter.
Soms is het water echter zo koud dat je met een wetsuit van 7 millimeter onvoldoende warmte vasthoudt. Een extra laagje kleding onder je wetsuit (zie het artikel “Wat draag je onder je wetsuit”) kan dan helpen. Maar ook hier loop je tegen grenzen aan.
Wetsuit ontwikkelaars zijn daarom op zoek gegaan naar een wetsuit materiaal dat beter beschermt tegen de kou. Het resultaat is een soort “sandwich” van stof, met in het midden van het materiaal geperforeerd neopreen dat lucht vast houdt.
Neopreen Air zorgt voor kleine luchtbelletjes, die extra isolatie bieden.
Neopreen Air is erg prijzig en wordt vooral gebruikt in het topsegment van de markt voor wetsuits. Maar hey, kwaliteit mag wat kosten, toch?
Yulex is een nieuwkomer. Yulex wil een duurzamer (bio-based) alternatief zijn voor neopreen in al zijn vormen. Yulex heeft een kleinere CO2-voetafdruk en wordt als een milieuvriendelijkere optie gezien. In de toekomst kan dit materiaal wellicht een grotere rol van betekenis gaan spelen als wetsuit materiaal.
Maakt het materiaal waar je wetsuit van gemaakt is uit? Absoluut! Want de materiaalkeuze heeft een enorme impact op je prestaties in het water.
Neopreen is neopreen, maar het wordt geproduceerd met meer of minder stretch-vermogen. Hoe meer je wetsuit kan stretchen, hoe meer flexibiliteit je in het water zult ervaren. Vraag daarom de producent of verkoper naar de stretch van een wetsuit alvorens je het pak koopt.
Het is geen Wet van Meden en Perzen, maar over het algemeen geldt dat neopreen met meer stretch minder lang mee gaat. Dat is de reden waarom sommige van de duurdere wetsuits juist minder meegeven dan de goedkopere. De producent van de duurdere pakken zet in op slijtvastheid en minder op bewegingsvrijheid.
Aan de andere kant… een neopreen wetsuit met meer stretch zal strakker om je lijf zitten. Dat zit comfortabeler. Maar belangrijker is dat het alle openingen afsluit. Daardoor sluit het beter af en verlies je minder warmte. Moet je dan kiezen tussen levensduur aan de ene kant en draagcomfort en warmte aan de andere kant?
Nee, het is misschien even zoeken, maar er is een balans te vinden. De gulden middenweg is ook hier het beste pad om te bewandelen.
Het materiaal waaruit je wetsuit is gemaakt heeft een sterke invloed op de kwaliteit van je wetsuit. Ook de manier waarop je wetsuit is gemaakt kan een groot verschil maken in hoe blij je met je pak bent. Denk aan de verschillende vlakken en de kwaliteit van de naden. Verschillen in het ontwerp kunnen de warmte isolatie beïnvloeden en hebben direct effect op je prestaties in het water.
Hieronder bespreken we een aantal verschillende productietechnieken van wetsuits (naden, panelen, voering en manieren van aan- en uittrekken die door verschillende fabrikanten zijn bedacht.
Flatlock naden kom je het meest tegen, want deze worden bij de meeste wetsuits gebruikt. Vooral bij wetsuits dunner dan 3mm zijn deze naden favoriet. Deze naden worden net als het neopreen vastgelijmd, waardoor het geheel zo waterdicht mogelijk is. Maar zoals wel vaker bij de goedkoopste optie: deze naden gaan het minst lang mee.
Gelijmde en blind-gestikte naden zijn een stapje beter dan flatlock naden. Deze afwerking vind je in de wetsuit in het middensegment. Deze naden zijn zó ontworpen dat ze zowel aan de binnen- als buitenzijde van het pak niet naar buiten komen. Daardoor zijn deze naden volkomen waterdicht én hebben ze een mooie levensduur.
Fluid-sealed naden zijn meestal aan de buitenzijde van het wetsuit afgewerkt. Soms worden de naden aan de binnenkant van het wetsuit nog een keer vast gestikt. Fluid-sealed naden zijn waterdicht, lekker praktisch en gaan lang mee.
Er zijn verschillende soorten taped (afgeplakte) naden. Maar deze naden kunnen niet overal in je wetsuit worden aangebracht. Ze zitten meestal aan de binnenkant van je wetsuit. Er zijn wetsuits met geheel afgeplakte naden, deels afgeplakte naden of met afgeplakte naden op de kritieke punten.
Verschillende wetsuits hebben verschillende naden. Een wetsuit voor het hele lichaam zal verschillende naden hebben op de verschillende delen. Zo had ik ooit een wetsuit met gelijmde en blind-gestikte naden in de armen, maar fluid-sealed naden in de benen en de romp.
Deze combinatie van naden gaf mijn wetsuit de hoognodige flexibiliteit en slijtvastheid in de armen, terwijl mijn benen en romp perfect beschermd werden door meer robuuste naden.
Je komt van alles tegen. Zo heb ik ook wel eens wetsuits gezien met een fluid seal naad aan de buitenzijde en afgeplakte naden aan de binnenzijde. Dit is weliswaar erg degelijk, maar het maakt je pak ook een stuk zwaarder. Bovendien beperkt het je in je bewegingen.
We hebben inmiddels gesproken over het wetsuit materiaal en over de afwerking van je naden. Laten we nu eens kijken naar de delen (componenten) waaruit je wetsuit is opgebouwd.
Er bestaat geen wetsuit uit één stuk. Elk wetsuit bestaat uit verschillende delen (componenten) die aan elkaar zijn genaaid. Hoe groter het aantal componenten, hoe meer naden je nodig hebt om de boel bij elkaar te houden. Een groter aantal componenten heeft een groot nadeel, maar ook een groot voordeel. Het is de truc om hier de juiste balans te vinden.
Wanneer je wetsuit bestaat uit meerdere kleine componenten die aan elkaar gestikt zijn, heeft je wetsuit veel meer plekken die kunnen scheuren of lekken. Ook kunnen de naden je beperken in je bewegingsvrijheid. Dit wordt gecompenseerd doordat een wetsuit met meer naden een betere pasvorm heeft.
Minder naden, aan de andere kant, beperkt de kans op scheuren of lekkages. Maar de pasvorm is ook minder.
Gelukkig staat de ontwikkeling van neopreen niet stil. Doordat er neopreen met meer stretch op de markt is gekomen, zijn producenten er in geslaagd om wetsuits te produceren die lekkerder zitten, maar minder naden hebben. Dat is echt win-win, want je hebt het beste uit twee werelden.
De warmte isolatie van je wetsuit hangt voor een groot deel af van de naden waarmee de verschillende componenten aan elkaar zijn bevestigd. Afgaand op ervaring (van mezelf, experts en anderen) zou ik zeggen dat flatlock naden onderaan de ranglijst bungelen.
Iets beter doen de gelijmde en blind-gestikte naden. Maar hoewel deze iets meer kwaliteit bieden, zijn het de fluid-sealed en afgeplakte naden die absolute top prestaties leveren als het gaat om duurzaamheid.
Als een naad het begeeft, komt er water in je pak, waardoor je in het water sneller afkoelt.
Ook de bewegingsvrijheid die je in je wetsuit ervaart wordt sterk beïnvloedt door de componenten en de naden. Dat komt doordat elke naad versterkt wordt met een minder buigzaam materiaal. Meer componenten betekent meer naden en dus minder bewegingsvrijheid.
Fabrikanten van wetsuits kunnen hier weinig aan doen. Alleen het gebruik van stretch wetsuit materiaal kan wat ademruimte bieden.
De levensduur van je wetsuit wordt sterk bepaald door het aantal naden dat je pak kent. Fabrikanten hebben dus geen andere keuze dan de naden te versterken met extra materiaal. Daardoor verlies je echter wat flexibiliteit. Het is dus puzzelen om de juiste tussenweg te vinden.
Ook op de pasvorm en het draagcomfort heeft de samenstelling van je wetsuit een effect. In principe is het simpel: meer componenten leveren een betere pasvorm op.
De laatste tijd scheppen merken vooral op over de snelle droogtijden van hun wetsuits. Een pak dat snel opdroogt is echt een bonus als je een echte watersport-fanaat bent die meerdere keren per dag het water in wil.
Fabrikanten geven de binnenkant van hun wetsuits daarom vaak een voering van een synthetisch materiaal dat sterk op fleece lijkt. Dit geeft extra isolatie en meer draagcomfort. Maar het droogt ook een stuk sneller op.
De andere kant van de medaille is echter dat pakken met een dergelijke voering meer wegen en iets minder flexibiliteit bieden.
Dus wat is wijsheid? Als je niet kunt kiezen is de belangrijkste afweging die je moet maken of je een pak wilt dat je bewegingsvrijheid biedt, of warmte. Op het noordelijk halfrond is het water veelal wat kouder, dus dan valt de keuze al snel op warmte.
Een wetsuit met een extra voering dat je warm houdt en dat snel opdroogt is dan de juiste keuze. Ga je in een warmer klimaat het water op (of in)? Laat de voering dan links liggen en kies voor flexibiliteit.
Zoals ik al zei wordt de warmte isolatie van je wetsuit vooral bepaald door het aantal laagjes voering. Deze voering helpt niet alleen om je pak sneller te doen drogen, maar ook om de temperatuur te reguleren wanneer het weer en het water kouder zijn dan normaal.
De bewegingsvrijheid van je pak wordt licht beperkt door een voering. Gelukkig zitten deze voeringen niet in de armen, maar alleen op de romp. De schade is dus niet al te groot.
Het al dan niet hebben van een voering in je wetsuit heeft geen effect op de levensduur van je wetsuit. Jij wordt dan wel beter beschermd tegen zon en kou, maar een voering doet weinig voor het neopreen van je wetsuit.
Als jouw wetsuit een oerdegelijke voering heeft, dan zullen pasvorm en bewegingsvrijheid van je wetsuit hier onder lijden. Kies voor een gemiddelde voering die niet al te strak zit en je bent er helemaal klaar voor.
Laten we tenslotte enkele woorden wijden aan de manier waarop je jouw wetsuit aan- en uittrekt. Er zijn inmiddels verschillende ontwerpen verzonnen die het aan- en uittrekken van je wetsuit makkelijker moeten maken. Je zult merken dat je tevredenheid met je wetsuit sterk samenhangt met het gemak om jezelf erin (en eruit) te wurmen.
Fabrikanten zoeken al jaren naar flexibiliteit, gemak bij het omkleden en waterdichtheid. Dit heeft een aantal verschillende ontwerpen opgeleverd. Favoriet zijn wetsuits met een ritssluiting aan de voorzijde, maar wetsuits met de rits op de rug zijn een goede tweede.
Persoonlijk heb ik geen sterke voorkeur. Ik geloof dat het uiteindelijk een kwestie van gewoonte is. Als je eenmaal gewend bent aan een bepaalde manier van aan- en uittrekken van je wetsuit, weet je simpelweg niet beter. Tenzij je er een voorkeur voor hebt om op je rug of buik te liggen, dan zit een rits natuurlijk in de weg. Maar als je vooral rechtop staat heb je hier geen last van.
Maar voor je aan de volgende lijst begint, wil ik je één tip meegeven: zorg dat er altijd een dun laagje neopreen tussen de ritssluiting en je huid zit. Zo voorkom je direct contact met het koude water. Zorg ook dat je ritssluiting loosgaatjes heeft, zodat overtollig water je pak kan verlaten, zonder dat het je afkoelt.
Een rits aan de voorzijde is onder surfers en SUP-ers erg populair. De ritssluiting kan perfect verticaal over het midden lopen, of diagonaal over de borst lopen. Deze ritssluitingen hebben meestal een knoopje om de boel vast te zetten en een makkelijk koord waardoor de opening wat strakker is en minder water het pak in stroomt.
Wetsuits met de ritssluiting aan de achterzijde hebben een wat langere ritssluiting die van de nek helemaal tot aan de onderrug loopt. Deze ritssluitingen hebben een uniek ontwerp, waardoor je hem ook in je eentje open en dicht kunt krijgen. Dankzij een handig koord kun je er altijd bij. Dus ook als je in je eentje het water op gaat, kun je gemakkelijk je wetsuit aan- en uittrekken.
Er bestaan ook wetsuits zonder ritssluiting (no-zip). Deze wetsuits zijn gemaakt van neopreen met enorm veel stretch. Het gaat hier om de duurdere pakken. Het grote voordeel van no-zip wetsuits is dat je niet bang hoeft te zijn dat je rits kapot gaat, of lekkage gaat vertonen.
Over het algemeen zijn no-zip wetsuits en wetsuits met de ritssluiting aan de voorzijde warmer dan wetsuits met de rits op de rug. Dat komt doordat deze pakken beter sluiten en er minder water in en uit je wetsuit komt.
Het ligt nogal voor de hand dat ritssluitingen niet stretchen. Een no-zip wetsuit zal dus verreweg de meeste bewegingsvrijheid bieden. Volgens dezelfde logica is een wetsuit met de (kortere) rits aan de voorzijde flexibeler dan een wetsuit met een (lange) rits op de rug.
Natuurlijk doen fabrikanten hun best om de beperkingen van de ritssluiting te compenseren met neopreen wetsuit materiaal dat meer flexibiliteit biedt.
De levensduur van je wetsuit wordt deels door je ritssluiting bepaald. Dat hangt niet zozeer af van de plek waar de rits zit. Het is vooral de kwaliteit van de ritssluiting en het onderhoud dat je pleegt dat bepaalt hoe lang je rits mee gaat. Maar een kapotte ritssluiting hoeft geen ramp te zijn, want je kunt deze gewoon vervangen.
Op de pasvorm heeft de ritssluiting veel minder invloed dan de andere factoren. Maar het comfort waarmee je het pak aan- en uittrekt is wel in grote mate afhankelijk van de ritssluiting. Als je een brede borstomvang hebt, zul je merken dat het lastig is om sommige wetsuits zonder rits of met de rits aan de voorzijde aan te trekken.
Je zou dan zomaar kunnen denken dat het pak niet past. Terwijl het perfect zou passen…als je jezelf er eenmaal in had gewurmd.
Geef een reactie