Kajaktypes: Hoe kies je de geschikte kajak?

“Kayaking is food for the soul.”

Kajaktypes: de beste kiezen

Varen langs schilderachtige bossen, strandgebieden en andere adembenemende uitzichten die je alleen kunt zien vanaf het water en niet vanaf de kust. Kajakken is een goede workout of lekker ontspannend na een lange werkdag.

Eerder heb ik alle verschillende manieren uitgelegd waarop je kunt kajakken en waar in de wereld je kunt kajakken. Ook heb ik je verteld over wat je kunt dragen tijdens het kajakken in verschillende omstandigheden, dus is het nu tijd om de verschillende soorten kajaks uit te lichten en welke het best is voor jou.

Laten we, voordat we beginnen met de verschillende soorten kajaks, eerst de anatomie van de kajak bekijken. Dit is een algemene kajak met onderdelen die alle kajaks hebben. Als we het dan hebben over de verschillende types, zal ik ook de onderdelen van die specifieke kajaks op een rijtje zetten.

Andere interessante artikelen:

Kajak Anatomie

  1. De boog is het puntige deel dat in de richting wijst waar je naartoe gaat (de voorkant van de kajak)
  2. Achtersteven: het deel dat in de tegenovergestelde richting van de boog is gericht (het achterste uiteinde van de kajak)
  3. Bakboord is de bootbenaming voor de linkerkant van de boot
  4. Stuurboord is de benaming voor de rechterkant van de boot

Met dat gezegd hebbende zijn hier enkele richtlijnen die je helpen beslissen welke boot je nodig hebt voor jouw kajakavonturen.

  • Waar ga je peddelen? Meer, rivier, zeekust?
  • De zogenaamde sit-in of sit-on-top?
  • Wil je de traditionele bescherming van een sit-in kajak?
  • Of de open ruimte van een sit-on-top kajak?

Het volgende punt dat in grote mate de prijs bepaalt, is het gewicht van de kajak en de gebruikte materialen die de kwaliteit en duurzaamheid beïnvloeden. De grootte en de vorm zullen niet alleen afhankelijk zijn van welke soort kajakken je gaat beoefenen, maar hebben ook invloed op de omgang en de laadruimte.

Kajaktypes

Waar ga je kajakken?

Het ontwerp van kajakboten wordt niet alleen bepaald door het watertype, maar het is wel goed om hierover na te denken. Dit kan de keuze voor de juiste kajak gemakkelijker maken.

Het meer

Met een sit-on-top of recreatieve sit-in boot kun je met aangenaam weer de plaatselijke meren op gaan. Wanneer er golven aanwezig zijn en je bent enkel op een recreatieve kajak, dan kan dit nadelig zijn.

De kustlijn

Het water aan de kustlijn is speelser en onrustiger, waardoor je midden in vele golven, stromingen, getijden en stevige wind komt. Een sit-in touring boot met een roer, tracking vin of skeg (inklapbare vin) is dan zeker verstandig.

In de warmere maanden kan de kustlijn ook rustig en fijn zijn, dus als je wil gaan zwemmen en je vindt kajak surfen leuk, dan kun je het best kiezen voor een sit-on-top kajak.

De rivier

Als je in de buurt van een rivier woont en je wilt daar lekker op dobberen, dan heb je een stabiele, stevige kajak nodig die snel kan draaien. De beste keus is dan een korte, stabiele recreatieve sit-in of sit-on-top boot, of zelfs een touring sit-in kajak.

Als ik het over rivieren heb, dan bedoel ik niet de rivieren met stroomversnellingen waarbij je een wildwaterkajak nodig hebt. Dat gaat verder dan dit artikel. Mocht er interesse zijn, dan schrijf ik hier mogelijk in de toekomst een artikel over.

Ben je van plan om je kajak te gebruiken in zowel stromend als stilstaand water, dan raad ik je aan om een korte, recreatieve sit-in of sit-on-top kajak te kopen. Waarom? Deze boten hebben meestal een skeg. En met zo’n type opstelling, kun je de boot draaien als de skeg omhoog is en als de skeg naar beneden is kun je in een rechte lijn blijven varen. Als je een korte kajak kunt vinden met een roer, zou dat ook een goede optie kunnen zijn!

kajakken-actie-vies
Je hoeft niet te kiezen voor een mooie omgeving, het kan ook gewoon in de vieze rivier bij je in de buurt! 😉

Kayaktypes

Nu we de omgevingen waarin je kunt kajakken hebben besproken, kunnen we het hebben over de soorten kajaks. Aangezien ik niet elk type afzonderlijk heb uitgelegd, vraag je je waarschijnlijk af waarom ik die specifieke types in bepaalde situaties verkies boven andere soorten kajaks.

Dus om dit op te helderen heb ik hier een overzicht gemaakt van de meest voorkomende kajak classificaties.

De sit-on-top kajaks

Sit-on-tops zijn voornamelijk recreatieve kajaks en worden met name gebruikt in meren en rustig stromende rivieren. Ook in warme kustwateren wordt er gebruik van gemaakt.

De sit-on-top kajaks hebben voldoende opbergruimte voor spullen voor een overnachting als je een langere kajak kiest.

Een sit-on-top kajak is voor degene die niet van de “wet exit” (jezelf uit de kajak bevrijden als hij omslaat) houdt of als je je gewoon claustrofobisch voelt in een cockpit.

Daarnaast kun je heel gemakkelijk in en uit een sit-on-top kajak stappen, dus voor recreatief gebruik zou ik deze ook aanraden. Deze kajaks zijn super als de lucht en de watertemperatuur beide warm zijn, maar houdt er rekening mee dat je vrijwel elke keer nat zult worden.

Deze kajaks zijn voorzien van spuigaten voor het afvoeren van water, dus je hoeft zelf geen water uit de kajaks te pompen.

In de holle romp heb je verborgen opslagplekken, plus andere opbergplekken bovenop het dek.

De sit-on-top kajaks zijn massiever dan de sit-in kajaks, daardoor vinden sommige mensen ze in bepaalde omstandigheden stabieler.

Voor degenen die graag vissen, heeft de sit-on-top kajak nog een pluspunt, namelijk de hengelhouders of de ruimte die er voor vrij gehouden is om ze te installeren.

kajakken-zonnebril
Een sit-on-top kajak met opbergruimte op de voor- en achterkant

De anatomie van een sit-on-top kajak

(NB: niet alle boten zullen hierin hetzelfde zijn)

1.  Dek: de bovenzijde

2.  Romp: het bodemstuk

3.  Kiel: de boog naar de zijkant op de romp

4.  Zitje: jouw uitvalsbasis, waar je zit

5.  Voetsteunen: verstelbare of ingebouwde voetsteunen

6.  Dek lijn: dit kan rekbaar (bungee) of niet-rekbaar (statisch) zijn

7.  Luik: de toegang naar een binnenste laadruimte

8.  Draaggrepen: een veilige manier om je kajak vast te houden; veel sit-on-tops hebben ze op meerdere plekken

9.  Spuigaten: afvoergaten voor water dat over het dek klotst

10.  Roer of skeg: een skeg is een statische, uitklapbare vin. Een roer is een verstelbare, uitklapbare vin. Beide helpt je op koers te blijven.

Kajakken-kou-ijs
Zelfs op de koudste dagen kun je kajakken – zorg wel dat je beschermende kleding draagt!

Sit-in Kajaks

Sit-in kajaks worden geleverd als recreatieboten en tourmodellen.

Ze zijn ontworpen voor snelheid, hebben overdekte laadruimtes en varen in een rechte koers. Dit maakt het een goed model voor het peddelen naar een bestemming.

Verder zijn er nog aantal voordelen van een sit-in kajak.

Ze zijn geschikt om het hele jaar door te kunnen kajakken, in zowel warm als koud water- en luchttemperatuur. Je bent beschermd in de cockpit waardoor je, in tegen stelling tot een sit-on-top kajak, niet zo snel zo nat zal worden.

Om je nog meer te beschermen tegen het water kun je een spatzeil gebruiken. Wanneer er water in de kajak komt, moet je bij deze kajak je wel een lenspomp gebruiken. Het loost zelf namelijk geen water uit de kajak, zoals dat bij een sit-on-top kajak wel het geval is. Als je een traditionele, smalle sit-in kajak hebt, dan móet je verplicht weten hoe je een “wet exit” moet doen!

De sit-in kajaks zijn een stuk stabieler en je hebt meer controle over de kajak, omdat je lichaam binnenin zit en je meerdere aanrakingspunten hebt in de boot. Dit is zeker handig in wild water. Je bent echt bezig met wat je moet doen, dus dat maakt de ervaring over het algemeen ook leuker.

Doordat sit-in kajaks efficiënter zijn, kun je over het algemeen verder peddelen dan wanneer je een sit-on-top kajak hebt.

kajakken-vrouw
De benen zijn volledig verborgen in de kajak

De anatomie van een sit-in kajak

(NB: niet alle boten zullen hierin hetzelfde zijn)

1.  Dek: de bovenzijde

2.  Romp: de onderzijde

3.  Kiel: de boog naar de zijkant op de romp

4.  Cockpit: waar je instapt en de kajak bestuurt

5.  Zitplaats: waar je in de cockpit zit

6.  Coaming: de rand van de cockpit

7.  Dek koord: Dit kan rekbaar (bungee) of niet-rekbaar (statisch) zijn

8.  Luik: ingang naar de binnenste laadruimte

9.  Draaggrepen: Handgrepen om de kajak veilig te dragen

10.  Roer of skeg: een skeg is een statische inklapbare vin, een roer is een verstelbare inklapbare vin. Beide helpen je om op koers te blijven

11.  Schot: een wand in de boot om te voorkomen dat het water in de laadruimte komt (niet op de foto)

12.  Voetsteunen: verstelbare steunen in de voetruimte; hiermee bedien je je roer (als jouw kajak die heeft)

13.  Dijbeschermers: pads in de cockpit die om je dijen heen zitten

kajakken-prachtige-omgeving

Categorieën kajaks

Voordat ik alles verder uitleg, moet je ervan bewust zijn dat dit geen algemene termen zijn. Niet alle merken gebruiken dezelfde termen. Ik ontdekte bijvoorbeeld dat een ‘recreatieve’ kajak bij het ene merk een ‘dagtour’ kajak is bij het andere merk. Dit kan in het begin een beetje verwarrend zijn.

Als je vertrouwd raakt met deze categorieën, alleen al door het lezen van de beschrijving of door het zien van de vorm, zal je onderscheid kunnen maken tussen de kajaks.

Nu je hiervan bewust bent, zijn hier wat algemene richtlijnen:

Recreatieve kajaks

Dit kunnen zowel sit-in als sit-on-top kajaks zijn.

In vergelijking met de rest, zijn recreatieve kajaks redelijk betaalbaar. Ze bieden stabiliteit, zijn vrij gemakkelijk te besturen en je kunt er snel in- en uitstappen. Ze zijn ook vrij makkelijk te sturen en te draaien.

De opslag in een recreatieve kajak beperkt, er is enkel bergruimte voor een paar belangrijke spullen. Door hun lichtgewicht ontwerp zijn ze niet geschikt voor langere tochten, golven of stroomversnellingen. Op rustig water of op kronkelende rivieren zul je er een hoop plezier van beleven!

Kajakken-meer-bergen

Dagtourkajaks (sit-in kajaks)

De dagtourkajaks zijn ook vrij veelzijdig, maar zijn een stuk efficiënter en slanker dan de categorie recreatieve boten. Doordat ze veelzijdiger te gebruiken zijn, zijn ze ook duurder.

Deze kajaks zijn rechter en geven meer controle in ruiger water dan de andere kajaks.

Het ontwerp is korter dan de zeekajak, dus je kunt ‘m gemakkelijker vervoeren, opbergen en besturen.

De kajaks hebben redelijk wat opslagruimte, dus je kunt meer meenemen dan bij een recreatieve kajak en je kunt er langere tochten mee maken.

Tourkajaks (sit-in zeekajaks)

De sit-in zeekajaks zijn langer, robuuster en efficiënter bij het afleggen van lange afstanden.

Het volgen van de koers gaat super met deze kajaks. Door hun roer of skeg kunnen ze worden gebruikt in wat wilder water en winderige omstandigheden. Het kan uitdagendere omstandigheden aan.

Deze kajaks zijn perfect voor langere tochten, omdat ze veel opslagruimte hebben, maar ze zijn dan ook duurder dan de andere twee categorieën hierboven.

Als je niet helemaal zeker weet welke je moeten kiezen van deze drie kajaktypes, denk dan gewoon op deze manier: als je echt vaak lange kajaktochten wilt gaan maken, het hele jaar door, dan zijn de tourkajaks de beste optie.

Betwijfel je of je zo vaak het water op gaat en ga je waarschijnlijk een paar keer per maand kajakken én alleen in de warmere maanden, dan zal dagtourkajak geweldig zijn!

kajakken-grot

Speciale kajaks

De speciale kajaks zijn een categorie op zich met verschillende subcategorieën om uit te kiezen. Deze speciale kajaks zijn voor speciale situaties. Sommige zijn ontworpen voor als je weinig geld te besteden hebt, of samen met je vriend(in) wilt peddelen of misschien alleen wilt vissen en niet geïnteresseerd bent in kajak als sport.

Er zijn 4 kajakcategorieën binnen deze speciale kajaks:

Vouwkajaks

Voor iedereen die weinig opslagruimte heeft; deze is perfect voor jou! Veel van mijn vrienden zouden het ook heerlijk vinden om te suppen en te surfen en kajakken, maar hebben zelfs geen opslagruimte voor een luchtbed, dus laat staan voor een board en boot.

Dus als je geen opslagruimte hebt en je wilt een kajak die makkelijk te vervoeren is, dan is de kajak die zichzelf(!) opvouwt een handige keus.

Deze kajaks zijn minder robuust dan een harde kajak, maar als het om de prestaties gaat, zal dit geen probleem zijn.

Opblaasbare kajaks

Opblaasbare boten besparen je, net als de vouwbare kajaks, heel wat ruimte. Dankzij de moderne, geoptimaliseerde materialen die er gebruikt worden, zijn deze kajaks stevig, veelzijdig en presteren ze goed.

Ze zijn niet zo krachtig als sommige kajaktypes hierboven, dus langere tochten in wildwater kan ik je niet aanraden. De kajak is geschikt voor recreatief gebruik in de buurt van de kust.

Opblaasbare kajaks zijn, net als opblaasbare SUP boards, duurzamer dan de harde kajaks, omdat ze tegen obstakels aan kunnen stuiteren. Deze kajak is dus perfect voor stromende rivieren.

Bij deze type kajak zijn ook een aantal specifiek ontworpen voor serieuze kajaktochten (deze zijn wel een stuk duurder).

Lees meer over opblaasbare kajaks en opblaasbare kano’s in mijn complete gids

Tandem Kajaks

Als jij en je vriend(in) beide van kajakken houden, waarom bespaar je dan geen geld door een tandem kajak aan te schaffen?

Deze kajaks zijn stabieler dan de 1-persoons kajak en zijn ideaal om samen met het hele gezin op een zonnige zomerdag een tocht te maken.

Trapkajaks

Als je wilt vissen, de schilderachtige omgeving wilt fotograferen of wilde dieren met een verrekijker wilt bekijken, dan zijn kajaks met trapaandrijving perfect voor jou!

Deze kajaks gebruiken fietsachtige pedalen waarmee je een paar vinnen aandrijft. Ze zijn super gemakkelijk in gebruik en de besturing van zo’n kajak gebeurt met een roer dat je met de hand bediend.

In zo’n kajak zit je iets hoger zodat je de trapbeweging kunt maken. Deze kajak is ook breder dan de andere types en is vrij stabiel. Omdat je je benen gebruikt en je niet alleen afhankelijk bent van je armen om vooruit te komen, kun je zonder moe te worden in een korter tijdsbestek grotere afstanden afleggen.

Een nadeel is dat deze kajaks aanzienlijk duurder zijn door het hele trapsysteem en het vergt meer onderhoud dat de andere, standaard kajaks.

Vanwege de propeller of vinnen die eronder zitten moet je ook rekening houden met hoe ondiep het water is. Met zo’n systeem zal je ook niet snelle bochten kunnen maken of in ruig water varen zoals je dat wel zou doen bij andere soorten kajaks.

Nog een nadeel is het gewicht van de kajaks. Ze zijn zwaarder en groter dan andere kajaks. Houd daar dus rekening mee als het gaat om opslagruimte en het vervoeren ervan!

kajakken-zonsondergang-vissen

Kajakmateriaal, gewicht en prijs

Bij de aankoop van een kajak, ongeacht de categorie en type, moet je altijd voor de lichtere gaan. Je kunt er gemakkelijker mee manoeuvreren en je kunt meer spullen meenemen zonder dat het overbelast raakt.

Maar … er zit een klein addertje onder het gras. Hoe lichter de kajak, hoe duurder het zal zijn.

De goedkoopste optie die er is, is het polyethyleen plastic. Het is goedkoop en slijtvast, maar het is de zwaarste optie. Als je er langere tochten mee maakt, zul je ook slijtage van de zon opmerken. Je moet het dus in een overdekte plaats opbergen als je het niet gebruikt.

Het ABS-plastic weegt iets minder en is iets duurder dan polyethyleen, maar het biedt dezelfde betrouwbare duurzaamheid. Het is ook beter UV- bestendig.

De kajaks van composieten zijn het lichtst, maar zijn ook de duurste optie.

Deze kajaks zijn gemaakt van lichtgewicht glasvezel en ultralicht koolstofvezel en bieden de beste prestaties. Het zal niet slijten door Uv-stralen, maar als het gaat om rotsen, zijn ze het meest kwetsbaar.

Kajakken-plezier

Aanvullende kajakrichtlijnen

De gewichtscapaciteit bepaalt hoeveel de kajak kan dragen, inclusief de kajak, jijzelf en de spullen die je kunt meenemen. Het is cruciaal om deze capaciteit op te volgen. Als je de boot overbelast, zal je hem vertragen en heeft dit invloed op jouw peddelvermogen.

De lengte van de kajak heeft ook invloed op hoe efficiënt het zal zijn. Hoe langer de boot, hoe beter het zal varen. Plus, je zult meer opslagruimte hebben. Het nadeel is dat je niet zo gemakkelijk kunt draaien. Korte kajaks kunnen sneller draaien.

De diepte is ook belangrijk, want met een diepere romp heeft een kajakker met lange benen meer ruimte en heb je meer opslagruimte. Een ondiepe romp heeft wel minder last van de wind.

De breedte geeft meer stabiliteit, maar hiermee lever je wel in op de snelheid. Een smallere romp zal er dus voor zorgen dat je sneller gaat, maar deze kajaks zijn wel minder stabiel.

Een skeg, tracking vinnen en roeren als extra accessoires zorgen ervoor dat je in de wind in een rechte koers blijft varen.

Een skeg is een uitklapbare vin waarmee je kunt voorkomen dat de boot bij zijwind uit koers wordt geblazen.

Een tracking vin voorkomt ook dat je bij zijwind uit koers wordt geblazen, maar deze is, in tegenstelling tot een skeg, niet inklapbaar. Deze vinnen worden meestal op opblaasbare kajaks geplaatst.

Je kunt de tracking vin verwijderen als je voorkeur uitgaat om sneller en makkelijker te kunnen draaien, dan op koers te blijven.

Een roer wordt vanaf de achterkant van een boot naar beneden geklapt, maar wordt in tegenstelling tot de vin niet in één positie vastgezet. Je kunt het roer afstellen met de voetpedalen, daarom wordt een roer vaak verkozen boven de andere twee vinnen. Het reageert beter op veranderende omstandigheden als je op het water zit.

De zitjes zijn essentieel, omdat je veel tijd in je kajak zult doorbrengen. Je kunt dan net zo goed een beetje extra betalen (tot €100), zodat je comfortabeler zit.

De grootte van de cockpit is ook belangrijk, omdat een kleine, knusse ruimte je de maximale controle en bescherming geeft in ruige omstandigheden. Hierdoor ben je wendbaarder. Het voordeel van een grotere cockpit is dat je makkelijker in en uit de boot kunt stappen.

De luiken geven je toegang tot de opbergruimtes in de kajak. Als je een grotere tourkajak hebt, dan heb je misschien zelfs twee luiken, terwijl een dagtourkajak of recreatieve boot maar één luik heeft.

In sommige gevallen verdien ik een commissie als je besluit een product aan te kopen via mijn link. Dit kost jou niets extra's, maar zorgt er wel voor dat ik de hostingrekening kan betalen 😊! Wil je hier meer over lezen, bekijk dan mijn affiliate disclaimer pagina.

Download our 60-page SUP Guide

* indicates required

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Review geschreven door: Tom

Hi! Mijn naam is Tom. Gedurende het jaar probeer ik zoveel mogelijk op een sup board te staan. Door mijn blog te lezen blijf je op de hoogte van alles wat ik test op het water :)
Interesse in de door mij geteste SUP boards? Check deze pagina!

Related Reviews